Konya’nın mimarlık altyapısının merkezinde... Konya Teknik Üniversitesi
Oya Kotan | 13.03.2019
2018 yılında kurulan ancak geçmişi 1970 yılına uzanan Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü, 1970 yılından beri eğitime devam eden ülkemizde mimarlık eğitimi veren en köklü ve deneyimli kurumlardan biri. Bölüm bünyesinde 4 profesör, 2 doçent, 10 doktor öğretim üyesi ve 25 araştırma görevlisi olmak üzere 41 öğretim elemanı ile eğitim-öğretim faaliyetleri yürütülüyor.
Bugün itibariyle bölümde; ‘Bina Bilgisi Anabilim Dalı’, ‘Yapı Bilgisi Anabilim Dalı’, ‘Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı’, ‘Restorasyon Anabilim Dalı’ olmak üzere 4 anabilim dalı bulunmaktadır. Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nde 567 lisans, 133 yüksek lisans, 52 doktora öğrencisi, 134 tezsiz yüksek lisans öğrencisi eğitim görüyor. Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mine Ulusoy, geçmişi yarım asra dayanan bir mimarlık ve şehir planlama eğitimi geleneğine sahip olan üniversitenin Konya’nın köklü belediyecilik altyapısı ve kentin planlı gelişimi için önemli bir rol üstlendiği gibi bunun mimarlık eğitimi için de fırsatları beraberinde getirdiğine işaret ediyor. Prof. Dr. Ulusoy ile bölgenin en önemli kurumlarından biri olan Konya Teknik Üniversitesi’nin mimarlık eğitimi ve bulunduğu bölgeye olan yansımaları üzerine konuştuk...
Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nün Türkiye’nin mimarlık alanındaki yeri nedir? Bölümün
mevcut mimarlık alanı içerisinde üstlendiği rolü nasıl tanımlarsınız?
1970 yılında Konya Mühendislik- Mimarlık Akademisi olarak eğitime başlayan, 1983 yılında Selçuk Üniversitesi’ne bağlanan ve 2012 yılında da Mimarlık Fakültesi’ne dönüşen kurumumuz, yeni kurulan Konya Teknik Üniversitesi’nin bünyesinde yer almakla birlikte geçmişi yarım asra dayanan bir eğitim geleneğine sahiptir.
Fakültemiz, mimarlık ve şehir planlama alanında insanlığın ihtiyaç duyduğu bilgiyi üretmek ve hızla değişen dünyada, değişimin önünde düşünüp, toplumu ve onun ihtiyaç duyduğu mekânları tasarlayan meslek adamları yetiştirmek hedefiyle eğitim-öğretim faaliyetlerini sürdürmektedir. Yetiştirdiğimiz meslek adamlarının, toplumsal çıkarları bireysel menfaatlerin üzerinde tutması, ulusal ve yerel değerleri özümsemesi, tarih, kültür ve çevre bilincine sahip olması ve ahlaki değerleri önemsemesi temel önceliklerimizdir.
Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’nin, son yıllarda gerçekleştirilen demiryolu yatırımları (YHT) ile ülkemizin önemli kent- leri ile ilişkisi güçlenen ve tarihi-kültürel açıdan önemli bir merkez niteliğinde olan Konya’da bulunması kurumsal açıdan en güçlü yönüdür. Yine, Konya şehrinin sahip olduğu köklü belediyecilik altyapısı ve planlı gelişimi, mimarlık ve şehir planlama alanında eğitim veren kurum açısından önemli bir fırsattır.
2017’ye kadar üniversite yerleşkesi içerisinde yer alan ve şehirden kopuk olmanın dezavantajlarını yaşayan fakültemiz ve mimarlık bölümümüz, 2017 yılı içerisinde şehir merkezinde, uzun yıllar ‘Muallim Mektebi’ olarak kullanılan tarihi binaya taşınmıştır. Eğitim-öğretim faaliyetlerinin sürdürüldüğü binanın yanı sıra tarihi ve kültürel açıdan şehri simgeleyen yapı ve eserlerin de yoğun olarak bulunduğu şehir merkezi, her şeyden önce mimarlık ve planlama eğitiminin uygulama sahası niteliğindedir. Ayrıca, şehrin sosyal ve ekonomik anlamda kalbi niteliğindeki alan, öğrencilere eğitim aldıkları şehri yaşama ve gözlemleme fırsatı sunmaktadır.
Öğrencilerimizin Erasmus ve Farabi değişim programları ile farklı ülke ve şehirlerde eğitim alabilme fırsatı, görerek ve yaşayarak öğrenmeyi gerektiren mimarlık eğitimi açısından önemli bir diğer konudur. Yine, öğretim kadrosunun farklı uzmanlık alanlarını kapsayacak şekilde yetişmiş olması öğrencilerimiz açısından ciddi bir şanstır.
Ayrıca, öğrencilerin sorumluluğunda yürütülen etkinliklerle yaşatılan Mimarlık ve Tasarım Topluluğu faaliyetleri, öğrenme sürecini derslerin dışına taşımakta ve öğrencilerimiz mesleki açıdan önemli kazanımlar elde etmektedir.
Diğer tasarım disiplinlerinden farkı olarak mimarlık eğitimindeki temel kaygıları nasıl ortaya koyarsınız?
Mimarlık, teknik ve sanat alanında gelişimlerin merkezinde ve toplumsal alanın tüm düzlemlerinde var olan çok yönlü disiplinler arası bir anabilim dalıdır. Sanat ve teknolojinin iç içe olduğu bir meslek olan mimarlık, çevremizdeki her türlü mimari yapıya hayat vermektedir.
Konya Teknik Üniversitesi’nde mimarlık eğitiminin olmazsa olmazı nedir? Eğitimdeki temel hedef ne?
Mimarlık bölümü, sektörde her alanda, başarılı tasarımlara imza atabilecek mezunlar vermeyi hedeflemektedir. Eğitim-öğretim programının temelinde tasarım stüdyoları bulunmaktadır. Stüdyo deneyimi, hem bireysel hem takım çalışmalarına yönelik ortamlar hazırlar.
Bölüm öğretim programında, matematik, tasarım, sanat, kültür, yapı uygulama dersleri yer almaktadır. Çevre ve enerji etkin tasarım duyarlılığını önceleyen ve tarihi yapıların korunmasına vurgu yapan konular önemli bir alan tutmaktadır. Bölüm mezunları, mimarlık ofislerinde, yerel yönetimlerin ilgili birimlerinde, kamu kurumlarında, akademik alanda, başarılı pozisyonlarda, yapı ve tasarım sektöründeki çalışma alanlarında görev alabilmektedir. Lisansüstü çalışmalar için, yetkin ortamlar sunulmaktadır.
Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nde mimarlar hangi kriterlere göre yetişiyor? Bu konuda hangi hassasiyetler, hangi kıstaslar üzerinde oluşan bir eğitimden söz edilebilir?
Mimarlık eğitiminde temel amaç, analitik düşünme yeteneğine sahip, üç boyutlu düşünebilen, uygulamaya yönelik pratikleri sanatsal duyarlılıkla gerçekleştirebilen, mimarlık kültürünü ve mesleki etik değerlerini benimsemiş bireyler yetiştirmektir. Bu anlayışla, üniversite-sanayi, üniversite-bakanlık, üniversite-yerel yönetim işbirliği kapsamında, kamu kurum ve kuruluşlarına üst düzeyde AR-GE ve mimari uygulama projeleri üretilmektedir.
Son dönemlerde çevre, ekoloji, sürdürülebilirlik kavramları farklı disiplinlerde olduğu gibi mimarlık alanında da sıklıkla vurgulanmaya başlandı. Bu tür yaklaşımların mimarlık eğitimine olan tezahürü konusunda neler söylenebilir?
Mimarlık, sadece bina ile tabi ki ilgili değildir. Çevre, ekoloji ve sürdürülebilirlik kavramları son derece önemlidir. Tüm proje çalışmalarında, ilgili kavramlar mutlaka ele alınmakta, derslere ek seminerle desteklenmektedir. Öğrenciler,
bu bilinçle, projelerini yönlendirmekte, uygun malzeme tercihleri yapmaktadır.
Konya Teknik Üniversitesi mimarlık eğitiminde teori ile pratik nasıl formülize ediliyor? Teori ile pratiği destekleyecek ne tür enstrümanlar kullanılıyor?
Mimarlık eğitiminde, teori ile pratiğin bir araya geldiği temel alan staj sürecidir. Eğitim sürecinde her öğrenci, toplam 60
iş günü olmak koşulu ile büro ve şantiye stajlarını tamamlamaktadırlar. Stajda esas olan staj birimlerinin akredite olmalarıdır.
Üniversite-sektör iş birliği, daha çok teknokentteki ofisler marifeti ile ve döner sermayede yapılan çalışmalarla olmaktadır.
Yarışmalar, mimarlık eğitiminin önemli bir parçasıdır. Gerek proje içeri- sinde, gerek proje dışında olmak üzere, tüm öğretim elemanlarınca desteklenmekte ve teşvik edilmektedir.
‘Yapı malzemesi’ mimarlık eğitiminde nerede duruyor? Mimarlık öğrencileri ile yapı malzemesi alanı birbiriyle yeterli iletişimi kurabiliyor mu? Daha verimli bir süreç için neler yapılabilir?
Yapı sektörü, tüm ülkelerde en büyük sektör olup, diğer sektörlerin de itici gücü kabul edilmektedir. Sektörün önemli öğelerinin başında ‘yapı malzemesi ‘gelmektedir. Burada önemli olan, mimarlık öğrencileri ile yapı malzemesi alanının birbirleri ile yeterli iletişimi kuruyor olmasıdır. Ama bu konuda istenen ortam henüz yeterli değildir.
